روزهای داغ بورس در خنکای مهرماه

به گزارش کارآفرينان نيوز با نسیم خنک و برگ‌های زردش، امسال برای بورس تهران قصه‌ای متفاوت نوشت؛ قصه‌ای که در آن سهامداران، پس از هفته‌ها انتظار، یکباره شاهد سبزپوشی چشمگیر تابلوها شدند. هفته دوم مهر، شاخص کل بیش از ۱۹۶ هزار واحد جهش کرد؛ گویی بازار سرمایه نفس تازه کرده باشد.
هفته دوم مهر برای تالار شیشه ای بازهم سبزپوش بود، خنکای مهر تاثیری بر سرد شدن کوره گرم بازار بورس نداشت و روزهای این هفته نیز با رنگ سبز طی شد تا کمی امیدواری به آینده بازار سرمایه برای سهامداران به ارمغان بیاورد و رکوردهای از دست رفته یکی پس از دیگری پس گرفته شود.
خبر خوش صبح شنبه
صبح شنبه ۱۲ مهر، با خبر تقویت تالار دوم ارزی و آزادی شرکت‌های صادراتی برای عرضه ارزشان با نرخ توافقی، بورس شروعی امیدوارکننده داشت. صف‌های خرید در نمادهای بزرگ دیده می‌شد و فارس و فملی پیشتاز این جشن بودند.
شاخص، با جهشی ۶۴ هزار واحدی خود را به ۲ میلیون و ۷۹۳ هزار واحد رساند؛ روزی که بیش از هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان پول تازه وارد بازار شد و حتی صندوق‌های درآمد ثابت، شاهد خروج سرمایه حقیقی بودند.
یکشنبه، این شادی ادامه پیدا کرد. شاخص باز هم بالا رفت، این بار جهش۶۰ هزار واحد و به ۲ میلیون و ۸۵۰ هزار واحد نشست. پنج صنعت بزرگ، از فلزات تا فرآورده‌های نفتی، مقصد ورود پول حقیقی بودند؛ همان‌هایی که ارز مازادشان قرار است در تالار دوم عرضه شود. امید در تالار حافظ موج می‌زد.
دوشنبه ۱۴ مهر، ماجرا کمی هیجانی‌تر شد. شاخص برای لحظاتی از مرز ۲٫۹ میلیون واحد گذشت؛ نفس‌ها در سینه حبس شد، اما تا پایان روز دوباره به محدوده ۲٫۸ میلیون برگشت. با این حال، رشد ۳۶ هزار واحدی و عبور ارزش معاملات خرد از ۱۷ همت، نشان می‌داد بازار هنوز انگیزه دارد.
سه‌شنبه، روز رکورد بود. تابلوها به رنگ سبز پررنگ درآمدند و شاخص با پیشروی ۴۱ هزار واحدی به ۲ میلیون و ۹۳۲ هزار واحد رسید. معامله‌گران لبخند می‌زدند؛ تالار پر بود از حرف‌هایی درباره «فتح قله سه میلیون»، و پول تازه‌ای که به سهام و صندوق‌های سهامی وارد شد، این رویا را جان‌دارتر می‌کرد.
چهارشنبه‌های لجباز و شگفت‌انگیز
اما چهارشنبه، قصه کمی تلخ‌تر شد. بازار با افت ۶ هزار واحدی، مثل هفته قبل آخرین روز را منفی بست. در همان دقایق اول، شاخص جهش ۱۷ هزار واحدی داشت، ولی فشار عرضه آن را به عقب راند و در نهایت روی ۲ میلیون و ۹۲۶ هزار واحد متوقف شد. سه‌میلیون واحدی که همه چشم‌انتظارش بودند، به هفته بعد موکول شد.
هفته دوم مهر، با همه فراز و فرودش، بیش از هر چیز امید را به بازار برگرداند. سهامداران، مثل برگ‌های پاییزی که در باد می‌رقصند، چشم‌انتظار روزی‌اند که شاخص، مرز تاریخی سه میلیون را پشت سر بگذارد و مهرماه را به یادماندنی‌تر کند.
چشم‌انداز بازار سهام در سایه نوسان دلار
در روزهایی که شاخص بورس سبزپوش مانده، سینا رهبر، تحلیلگر بازار سرمایه، نگاه متفاوتی به پشت‌پرده این رشد دار و معتقد است آن‌چه تابلوی معاملات را روشن کرده، لزوماً حاصل بازدهی واقعی شرکت‌ها نیست؛ بلکه افت ارزش ریال با رسیدن دلار آزاد به حدود ۱۱۷ هزار تومان، محرک اصلی جهش شاخص‌ها بوده است.
رهبر در میان تحلیل خود از نقش سیاست‌های جدید ارزی بانک مرکزی و وزارت صمت سخن می گوید و تاکید دارد که تالار دوم ارزی و تسهیل مقررات برای صادرکنندگان، به‌ویژه در صنعت پالایش، اثرات معناداری داشته‌اند. «کرک اسپرد» در این صنعت به ۱۲٫۸ دلار رسیده (میزان سودآوری پالایشگاه‌ها از تبدیل نفت خام به محصولات پالایشی)؛ رقمی بالاتر از فصل بهار و نزدیک ۲ برابر سال گذشته.
با این حال، رهبر می گوید که نوسان چهارشنبه‌های سهام پالایشی، بیشتر حاصل ذخیره سود کوتاه‌مدت و روان‌شناسی چهارشنبه‌هاست، روزی که بسیاری از سهامداران نقد می‌شوند تا از ریسک اخبار پنج‌شنبه و جمعه دور بمانند.
به گفته این فعال بازار سرمایه، شاخص کل در شرایط فعلی تصویر درستی از وضعیت بازار نشان نمی‌دهد.
وی با لحنی هشداردهنده توضیح داد که بیش از ۸۰ درصد نمادها هنوز به قیمت‌های بازگشایی پس از جنگ نرسیده‌اند؛ روزهایی که دلار ۸۴ تا ۸۵ هزار تومان بود و اکنون با دلار ۱۱۷ هزار تومانی، بخش عمده بازار از نظر ریالی عقب‌مانده است.
برای اثبات این ادعا، رهبر نمونه‌هایی روشن ارائه می‌کند: فولاد خوزستان با ارزش جایگزینی بیش از ۳ میلیارد دلار، امروز تنها ۳۰۰ میلیون دلار قیمت‌گذاری شده است. نیروگاه دماوند، با ارزشی معادل ۲.۵ میلیارد یورو، کمتر از ۱۰۰ میلیون دلار در بازار معامله می‌شود. بانک تجارت نیز در املاک غیر بانکی خود، بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان دارایی دارد، اما این ارزش در تابلو جایی ندارد.
رهبر سپس به انتقاد از سیاست نرخ‌گذاری ارز صادراتی می پردازد و ادامه می‌دهد: وقتی شرکت‌های بزرگ مجبورند دلار صادراتی را به نرخ ۷۰ هزار تومان بفروشند، با دلار آزاد ۱۱۷ هزار تومانی، شکاف ۴۷ هزار تومانی به واردکنندگان داده می‌شود؛ رقمی که معادل حدود ۱۵۰۰ همت انتقال از جیب تولیدکنندگان به مافیای واردات است، بی‌آن‌که نتیجه‌ای برای سفره مردم داشته باشد.
با این همه، این تحلیلگر بازار سرمایه پیش‌بینی کرد که اگر ریسک سیاسی خاصی رخ ندهد، روند سبز بورس می‌تواند تا هفته‌های آینده تداوم داشته باشد.
وی صندوق‌های طلا را نیز ابزاری مناسب برای پوشش ریسک می‌داند و هشدار می‌دهد: نباید سیاست‌گذار همچنان از ظرفیت واقعی بازار سهام غافل بماند؛ این شرکت‌ها ستون‌های اقتصاد ایران بوده‌اند و امروز به یک‌دهم ارزش جایگزینی‌شان معامله می‌شوند.
اگر سیاست آرام بماند، روزهای سبز می‌تواند ادامه یابد، اما بدون اصلاح ساختار ارزی و کنار گذاشتن بخشنامه‌های ناگهانی، این موج امید بر پایه‌ای شکننده بنا شده است.

انتهای خبر/