مطالعات نشان میدهد دوره بازگشت سرمایه در نیروگاههای خورشیدی معمولاً بین ۵ تا ۸ سال است.
به گزارش کارآفرينان نيوز عباس علی آبادی وزیر نیرو از آغاز فراخوان ملی برای نصب سامانههای خورشیدی پشتبامی ۵ کیلوواتی در هفته جاری خبر داد. هدف این طرح، تامین برق مستقل خانوارها و کاهش فشار بر شبکه سراسری است. سهم نیروگاههای خورشیدی کوچک مقیاس در جهان رو به رشد است؛ بهطوریکه در سال ۲۰۱۸، ۴۳ درصد از پنلهای جدید نصب شده در ساختمانهای مسکونی و تجاری بودند. این رقم در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ به ترتیب ۳۲ و ۳۷ درصد بود. کشورهایی مانند چین، هلند و استرالیا در این زمینه پیشرو هستند. چین تنها در سهماهه نخست ۲۰۲۵ رکورد ۳۶ گیگاوات برق خورشیدی پشتبامی را ثبت کرد. در منطقه نیز ترکیه، پاکستان و هند رشد چشمگیری دارند.جزئیات طرح و حمایتهای دولتیعباس علیآبادی، وزیر نیرو، از طراحی سه نسخه متفاوت برای توسعه این سامانهها خبر داد و بر نقش نهادهای دولتی تاکید کرد: "شهرداریها و وزارت راه میتوانند با ارائه مشوقهایی مانند تخفیف در هزینههای ساختوساز یا افزایش درصد مجاز ساخت، از متقاضیان حمایت کنند." وی معتقد است، این طرح هم سهم انرژیهای تجدیدپذیر را افزایش میدهد و هم به پایداری انرژی کشور کمک میکند.چشمانداز آیندهاجرای این طرح میتواند گامی بلند در خودتأمینی انرژی خانگی و افزایش سهم انرژیهای پاک در سبد ملی باشد. موفقیت آن اما منوط به جذابیت اقتصادی برای مردم، شفافیت در تعرفهها و حمایتهای عملی نهادهای مرتبط است. نتایج نهایی بررسیهای فنی و اقتصادی در هفتههای آینده، سرنوشت این فراخوان ملی را مشخص خواهد کرد.
جعفر محمدنژادسیگارودی، معاون سرمایهگذاری سازمان انرژیهای تجدیدپذیر (ساتبا)، این طرح را راهبردی برای کاهش ناترازی شدید انرژی دانست و بر لزوم طراحی مدلهای اقتصادی مقرونبهصرفه تاکید کرد: "هدف ما مشارکت مردم است، اما باید مدلی طراحی شود که برای خانوارها بهصرفه باشد.عرضه در بورس انرژی، کمک بانکها یا تشکیل تعاونیهای حمایتی از گزینههای در دست بررسی است." وی اعلام کرد پیشنهادها طی دو هفته آینده نهایی و در صورت جذابیت، توسط وزیر نیرو اعلام میشود.هزینهها و چالشهای اجراییبر اساس اعلام ساتبا، هزینه احداث هر مگاوات نیروگاه خورشیدی بین ۳۰ تا ۳۵ میلیارد تومان است. با احتساب این رقم، راهاندازی یک نیروگاه ۵ کیلوواتی به ۱۵۰ تا ۱۷۵ میلیون تومان سرمایه نیاز دارد. این هزینه بسته به نوع پنل، طراحی و پیمانکار متغیر است.از نظر فنی، برای هر کیلووات برق تولیدی، حدود ۱۰ تا ۱۵ متر مربع فضا لازم است. بنابراین یک نیروگاه ۵ کیلوواتی به ۵۰ تا ۷۵ متر مربع سطح بام نیاز دارد. البته امکان نصب در فضای کمتر نیز وجود دارد، اما این اعداد با در نظر گرفتن ملاحظات ایمنی ارائه شدهاند.بازگشت سرمایه و سودآوریبازگشت سرمایه (ROI) یکی از کلیدیترین فاکتورها برای سرمایهگذاران خانگی است. مطالعات نشان میدهد دوره بازگشت سرمایه در نیروگاههای خورشیدی معمولاً بین ۵ تا ۸ سال است. این مدت شدیداً به هزینههای اولیه، تعرفه خرید برق مازاد توسط دولت و عملکرد سیستم وابسته است. پاسخ به سوالاتی مانند قیمت خرید برق مازاد و درآمد خانوارها، نیازمند اعلام جزئیات بیشتر توسط وزارت نیرو پس از نهاییسازی مدلهاست.
چشمانداز آیندهاجرای این طرح میتواند گامی بلند در خودتأمینی انرژی خانگی و افزایش سهم انرژیهای پاک در سبد ملی باشد. موفقیت آن اما منوط به جذابیت اقتصادی برای مردم، شفافیت در تعرفهها و حمایتهای عملی نهادهای مرتبط است. نتایج نهایی بررسیهای فنی و اقتصادی در هفتههای آینده، سرنوشت این فراخوان ملی را مشخص خواهد کرد.