با وجود طوفان تحریمهای آمریکا، نفت ایران همچنان راه خود را به پالایشگاههای چینی باز میکند.
به گزارش کارآفرينان نيوز در سواحل شمالی چین، جایی در آبهای زرد رنگ دریای شرقی، کپلر گزارش داده که بیش از ۷ میلیون بشکه نفت خام ایران، در دل نفتکشهایی که برخی از آنها مشمول تحریمهای وزارت خزانهداری ایالات متحده هستند، در انتظار تخلیه بار خود ایستادهاند.آمارهای تجاری تأیید میکنند که واردات نفت ایران توسط چین در ماه آوریل نسبت به مارس کاهش یافته و از ۱.۸ میلیون بشکه در روز به حدود ۱.۳ میلیون بشکه رسیده است. اما این رقم، با وجود همه تحریمها و تهدیدها، بسیار بالاتر از آن چیزی است که مقامات آمریکایی در سالهای گذشته هدفگذاری کرده بودند.در قلب این مبادله، پالایشگاههای کوچک و خصوصی چین که به نام «تیپاتها» شناخته میشوند، نقش محوری ایفا میکنند. این مجموعهها، که خارج از کنترل سفت و سخت دولت مرکزی چین عمل میکنند، توانستهاند راههایی برای ادامه خرید نفت از ایران، حتی پس از تحریم شدن دو پایانه کلیدی Huizhou Huaying و Huangzeshan و دو پالایشگاه مستقل Shouguang Luqing و Shengxing Chemical توسط آمریکا در صد روز نخست ریاستجمهوری ترامپ پیدا کنند.با وجود تحریم، گزارشهای بینالمللی حاکی از آن است که پالایشگاه لوکینگ هنوز فعال است و با تغییر مسیرهای بانکی، توانسته خود را با شرایط جدید تطبیق دهد. در همین حال، پایانه جینرون در استان ژجیانگ، بهعنوان مقصد جدید محمولههای ایرانی از نفتکشهای تحریمی، به روند ادامهدار این تجارت مشروعیت عملی داده است.
تحلیلگران انرژی میگویند، اگرچه دولت چین بهصورت علنی از پالایشگاههای تحریمی دفاع نمیکند، اما سکوت پکن و تداوم واردات نشان میدهد که همکاری اقتصادی با ایران همچنان برای چین اولویت دارد، بهویژه در زمانی که پالایشگاههای دولتی نیز به دلیل تعمیرات فصلی در مدار نیستند.با افزایش شمار کشتیهای حامل نفت ایران در آبهای اطراف بندر دونگیینگ، که همزمان یکی از گلوگاههای واردات نفت روسیه نیز هست، نشانههای فشار بر ظرفیت لجستیکی چین آشکار شده است. با این حال، انتظار میرود پس از کاهش موجودی خوراک در نیمه دوم ماه مه، واردات مجدداً افزایش یابد.در واشنگتن، مقامات آمریکایی میگویند، هدف آنها کاهش درآمدهای نفتی ایران و مهار فعالیتهای منطقهای این کشور است اما در عمل، نه تنها صادرات ایران متوقف نشده، بلکه مسیرهای جایگزین و بازیگران ثالث از جمله پالایشگاههای مستقل و بنادر تازهوارد در حال پر کردن خلأها هستند.یکی از مسئولان وزارت نفت ایران که نخواست نامش فاش شود، گفت: «تحریمها ابزار کندی هستند. هر بار که یک مسیر را میبندند، مسیر دیگری باز میشود. مخصوصاً وقتی پای چین وسط باشد».از سوی دیگر، چین نیز در حال بازی با قواعد خاص خود است. عدم حمایت علنی از پالایشگاههای تحریمی، در عین نادیده گرفتن عملی پیامدهای تحریم. این موضع، بخشی از رویکرد کلی پکن برای بازسازی بخش پالایش خود و حفظ تعادل میان روابط تجاری با ایران و تنشهای فزاینده با ایالات متحده است.
در واقع، آنچه اکنون در آبهای شرقی چین در حال شکلگیری است، نه یک تخطی ساده از تحریمها، بلکه بخشی از روند بلندمدت شکسته شدن یکجانبهگرایی تحریمی ایالات متحده است. نفت ایران، منتقل میشود و این شاید مهمترین نشانه باشد از آنچه تحلیلگران آن را «فرسایش تدریجی قدرت تحریم» مینامند.