۲۰۰۰ سال همکاری برد-برد ایران و چین احیا می‌شود؟

به گزارش کارآفرينان نيوز اهمیت ایران به عنوان شاهراه تجارت جهانی، شهرتی چند هزار ساله دارد و جاده ابریشم گواهی بر این واقعیت است؛ جاده ای که امروز چین به عنوان دومین ابرقدرت اقتصادی جهان، در تلاش است تا آن را در قالب ابتکار کمربند-راه (BRI) دوباره احیا کند.چین به عنوان یکی از بازیگران نوظهور تصمیم گرفت برای تبدیل شدن به قدرت جهانی، طرح احیای جاده ابریشم باستانی را احیا کند.این طرح که از سوی شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، در پاییز ۲۰۱۳ (۱۳۹۲) به ترتیب در جریان دیدارهایی از قزاقستان و اندونزی ارائه شد، از دو بخش کمربند اقتصادی جاده ابریشم و ساخت جاده ابریشم دریایی در قرن بیست و یکم تشکیل می‌شود. این طرح در نهایت با عنوان «یک کمربند-یک جاده» (Belt and Road Initiative) چین به جهان معرفی شد که به اختصار BRI نامیده می‌شود.

اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا (CFR) اظهار کرده بود که تا به امروز، ۱۴۷ کشور (دو سوم جمعیت جهان و ۴۰ درصد تولید ناخالص داخلی جهان) این پروژه را امضا کرده یا به انجام آن علاقه نشان داده‌اند.بدون تردید موقعیت و جغرافیای ایران در این طرح تجاری بزرگ را نمی توان نادیده گرفت؛ زیرا دسترسی چین به بازارهای اروپا، آفریقا و غرب آسیا، در شرایط کنونی عمدتا از طریق دریایی صورت می‌گیرد. صرفه نظر از مسافت طولانی و زمانبر بودن، ریسک های امنیت این مسیر دریایی نیز همچنان باقی است که بازرگانان چینی با تحولات، قدرت نمایی و مداخله جویی برخی کشورها از جمله آمریکا، دست و پنجه نرم می‌کنند.چین در سال های اخیر بزرگترین شریک تجاری ایران بوده و حتی در زمان تحریم‌های آمریکا علیه ایران، با توجه به منافع خویش خرید نفت از ایران را متوقف نکرده و خود را در سیاست خارجی ایران در رتبه‌های نخست نگه داشته است.به گفته کریم نائینی، کارشناس روابط بین‌الملل، در چند سال گذشته با عدم درک توازن میان قدرت‌های جهانی نتوانستیم از منافع همکاری‌ اقتصادی با چین بهره‌مند شویم و این همکاری‌ها را صرفا به صورت کوتاه مدت دیده‌ایم.در واقع رابطه متعادل ایران با سایر کشورها به تنظیم بهتر روابط اقتصادی با کشورهای راهبردی جهان منجر می‌شود. همکاری‌های بلند مدتی که منافع مشترک دو طرف را به هم گره بزند و مصون از تحولات و دخالت‌های کشور ثالث باشد، باید در دستور کار قرار گیرد.یکی از همین منافع برد-برد همکاری ۲۰۰۰ ساله ایران و چین در راه ابریشم است. استفاده چین از مزیت جغرافیایی ایران و حضور در این زنجیره ارزش جهانی، بازی برد-برد را برای طرفین شکل می دهد.

مزایای موقعیت جغرافیایی ایران در مسیر چین-اروپا را نمی توان نادیده گرفت. در این راستا، کارشناس حمل و نقل و ترانزیت مهدی باقری می‌گوید که با توجه به آن که حمل زمینی و یکپارچه کالا به خصوص ریلی، برای بازرگانان اهمیت ویژه ای داشته است، ایران می تواند با مسیر شرق-غرب عبوری از خاک خود، دور زننده بی ثباتی‌های سیاسی، ظرفیت پایین مسیر ترانس کاسپین (کریدوری که با ترک‌گرایی ترکیه و جمهوری آذربایجان پیش می‌رود)، عبور از دریا و افزایش تخلیه و بارگیری و همچنین افزایش زمان و هزینه انتقال کالا را کاهش دهد.این کارشناس معتقد است، همچنین این مسیر علاوه بر حمل و نقل زمینی یکپارچه، عبور از کشورهای کمتر و ایجاد فضای امن تر برای بازرگانان را در اختیار ذینفعان این کریدور قرار می دهد. کمیسین مشترکی با کشورهای چین، قزاقستان، ترکمنستان و ترکیه با محوریت ایران، می تواند کریدور شرق-غرب عبوری از ایران را احیا کند.یکی دیگر از همکاری‌های راهبردی و طولانی مدت ایران و چین، فعالسازی یکی از ۶ شاخه ابتکار کمربند-راه یعنی مسیر اقتصادی چین-آسیای میانه-غرب آسیا (CAWA) است.این مسیر شبکه راه آهن سین کیانگ در غرب چین را از طریق آسیای میانه و غرب آسیا به خلیج‌فارس و دریای مدیترانه وصل می کند. این کریدور کشورهای چین، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ایران و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس را به هم متصل می نماید و مسیر جدید انتقال انرژی خواهد بود.

انتهای خبر/