من دیدهام چگونه در دل هیئتهای خانگی زنانه، در کوچههای ساده، در مسجدهای محلی، جوانانی پای کار آمدهاند و با اخلاص، فضای غدیر را زنده کردهاند.
به گزارش کارآفرينان نيوز این نوشته، نه از سر انتقاد، بلکه از دغدغهای مسئولانه و تجربهای طولانی در میدان فرهنگ و شعائر شیعی نگاشته میشود. سالهایی که در مسئولیتهای فرهنگی کشور، خاصه در تهران، و بهویژه در موضوع گسترش شعائر غدیری در محضر حضرت آیتالله خزعلی (رضواناللهعلیه) سپری شد، برایم آموزهای ماندگار داشت: مردم، زمانی در دین ریشه میدوانند که هدایتشدهی علما باشند و خود، صاحب نقش در صحنهی شعائر مذهبی و مناسک دینی.
این همان سنت دیرین و اثرگذار علمای شیعه در سیره امام خمینی رضواناللهتعالیعلیه و رهبر معظم انقلاب اسلامی است؛ سیرهای که در پیام تاریخی رهبری به حوزههای علمیه نیز بر آن تأکید شده که حوزه باید در متن زندگی مردم باشد، نه در حاشیهی آن.
و اگر نهادهای فرهنگی با الهام و پیروی از روش و حکمت علمای ربانی، کار مردمی را اصل قرار دهند، آنگاه هم عظمت شعائر مذهبی و مناسک دینی حفظ میشود و هم آیندهای روشن برای نسلهای جوان رقم خواهد خورد؛ چنانکه رهبر معظم انقلاب بارها فرمودهاند: «جوانها را دستکم نگیرید؛ دلهایشان منبع جوشان ایمان است» و نیز: «هرجا کار دست مردم باشد، پیش خواهد رفت».
در آستانهی عید بزرگ غدیر، سخنی دارم با برنامهریزان فرهنگی این سرزمین: غدیر، اگر بهدست مردم برگزار نشود، به دل مردم هم نخواهد نشست.
و اگر نهادهای فرهنگی، بهجای میدان دادن به مردم، تنها گزارشمحور عمل کنند، ثمرهای نخواهند دید.
ما امروز در وضعیتی قرار گرفتهایم که گاه بیآنکه بدانیم، شعائر مذهبی و مناسک دینیمان را به سمت صحنهسازیهای بزرگ، تمرکزگرایی افراطی و گزارشهای بعد از مراسم سوق دادهایم؛ گزارشهایی که گاه نه خاصیتی دارند، نه بازتاب روح و واقعیت میدان هستند.
آمارهایی ارائه میشود که نه مردم در آن دیده میشوند، نه نسل آینده دلگرم میشود.
باید با خود صادق باشیم: نسل نوجوان و جوان ما، اگر در متن برگزاری شعائر مذهبی و مناسک دینی نباشد، بهزودی به تماشاگر صرف تبدیل خواهد شد و هیچ چیز خطرناکتر از این نیست که دین، در نگاه نسل فردا، صرفاً یک «رویداد برگزارشده» باشد، نه یک «حقیقت زیستهشده».
من دیدهام چگونه در دل هیئتهای خانگی زنانه، در کوچههای ساده، در مسجدهای محلی، جوانانی پای کار آمدهاند و با اخلاص، فضای غدیر را زنده کردهاند. ما چرا باید این ظرفیت بیبدیل را با پُرکردن فرمها، اجرای متمرکز و صحنههای تکراری جایگزین کنیم؟
بگذارید نسل نوجوان برپا دارد، نه فقط تماشا کند. بگذارید جوانان محلهها، خود برنامهریز، خود بانی، و خود راوی غدیر باشند؛ نه تنها مخاطب مراسمی از پیشطراحیشده.
نقش ما ـ بهعنوان خادمان فرهنگی ـ باید تسهیلگری، هدایت از پشت صحنه، و هموارسازی مسیر مردم برای کنشگری در شعائر مذهبی و مناسک دینی باشد. نه آنکه همهچیز را از بالا طراحی کنیم، و بعد در گزارشها بنویسیم: «مردم بودند».
غدیر باید از خانهها بجوشد، از هیئتهای خانگی زنانه، از نوجوانی که برای اولینبار نذری میدهد، از مادری که با دست خالی، اما دل پر، پرچم «یا علی» را بر سر در خانهاش نصب میکند.
بیایید امسال، در آستانه عید غدیر، تصمیمی جسورانه و صادقانه بگیریم:
مردم را به میدان بازگردانیم. نوجوانان را شریک کنیم. هیئتهای محلی را تکریم نماییم. و خود، نه صحنهگردان، که سایهبانِ آرام این شکوه مردمی باشیم.
و یقین بدانیم: اگر امروز این مسیر مردمی را جدی نگیریم، فردا زیستن در سپهر شعائر مذهبی و مناسک دینی، برای نسل جدید، نهفقط دشوار، بلکه دور از ذهن خواهد شد.چرا که غدیر را باید زیست .
حجت الاسلام حسن ناصری پور مدیر عامل موسسه فرهنگی عروج اندیشه