به گزارش کارآفرينان نيوز ایران با سرعت در حال پیشرفت در صنعت فضایی است و پایگاه فضایی چابهار، تازهترین پروژه در این مسیر، نقش کلیدی در توسعه این صنعت ایفا خواهد کرد. این پایگاه که از آن با عنوان «پایگاه پرتاب ملی» یاد میشود، در استان سیستان و بلوچستان و در نزدیکی بندر استراتژیک چابهار واقع شده است. فاز نخست این پروژه که شامل پرتابگرهای سوخت جامد میشود، با ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی در آستانه تکمیل قرار دارد و به گفته رئیس سازمان فضایی حسن سالاریه تا دو ماه آینده آماده بهرهبرداری میشود.
مزایای استثنایی یک موقعیت جغرافیایی خاص
موقعیت مکانی پایگاه فضایی چابهار، برگ برنده اصلی آن محسوب میشود؛ نزدیکی این پایگاه به خط استوا و اقیانوس هند مزایای فراوانی برای پرتابهای فضایی فراهم میکند. از منظر فیزیک فضایی، پرتاب ماهوارهها از عرضهای جغرافیایی پایین به دلیل سرعت بالاتر چرخش زمین، نیازمند انرژی کمتری است که این امر منجر به کاهش قابل توجه مصرف سوخت و هزینههای پرتاب میشود.همچنین قرارگیری کنار اقیانوس هند امکان هدایت مسیرهای پرتاب به سمت مناطق خالی از جمعیت و دریا را فراهم میکند که از نظر ایمنی و کاهش خطر برای مناطق مسکونی بسیار حیاتی است. علاوه بر این، نزدیکی به بندر چابهار حمل و نقل تجهیزات سنگین و حساس پرتاب ماهواره و راکت را از طریق دریا تسهیل کرده و از لحاظ لجستیکی و اقتصادی بسیار مفید است. این ویژگیها در مجموع پایگاه فضایی چابهار را به یکی از استراتژیکترین و مناسبترین نقاط برای پرتاب ماهوارهها تبدیل کردهاند.هدف اصلی؛ مدارهای پایین زمین (LEO)پایگاه فضایی چابهار عمدتاً برای پرتاب ماهوارهها به مدارهای پایین زمین (Low Earth Orbit – LEO) طراحی شده است. این مدارها که در ارتفاع ۱۶۰ تا ۲۰۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار دارند، مزایای فنی، اقتصادی و عملیاتی زیادی را به همراه دارند.مدار پایین زمین (LEO) به دلایل متعدد از جمله هزینههای اجرایی کمتر، به یکی از اولویتهای اصلی در برنامههای فضایی کشورها از جمله ایران تبدیل شده است.
نیاز کمتر به انرژی و سوخت برای پرتاب، هزینههای عملیاتی را بهطور قابل توجهی کاهش میدهد. همچنین، نزدیکی این مدار به زمین موجب کاهش زمان تأخیر در انتقال داده میشود که در کاربردهایی مانند اینترنت ماهوارهای و ارتباطات آنی بسیار مؤثر است. از سوی دیگر، ماهوارههای سنجش از دور در این مدار قادر به تهیه تصاویر با وضوح بسیار بالا از سطح زمین هستند که در حوزههایی نظیر کشاورزی، محیط زیست، پایش بلایای طبیعی و… کاربرد گستردهای دارند. افزون بر این، مدار LEO بستر مناسبی برای ایجاد منظومههای ماهوارهای جهت پوشش جهانی اینترنت و ارتباطات پیوسته فراهم میکند. در این راستا، ایران نیز در برنامههای فضایی خود تمرکز ویژهای بر توسعه و پرتاب ماهوارههای تحقیقاتی، مخابراتی، تصویربرداری و سنجش از دور داشته و پایگاه فضایی چابهار، ظرفیت کشور را برای پرتاب این نوع ماهوارههای بومی به مدارهای پایین زمین بهطور چشمگیری افزایش خواهد داد.
تفاوتی پایگاه چایهار با سایر پایگاههای ایران
پایگاه فضایی چابهار از لحاظ موقعیت جغرافیایی، وسعت و هدف کاربردی، تفاوتهای اساسی با سایر پایگاههای فضایی ایران دارد. در حالی که پایگاه فضایی سمنان عمدتاً برای تست موشکها و پرتابهای کوتاهبرد به کار میرود و در عرض جغرافیایی بالاتری قرار دارد، چابهار با وسعتی حدود ۱۴ هزار هکتار، فضای بیشتری برای توسعه زیرساختها و نصب تجهیزات فراهم کرده است. این پایگاه با موقعیت استراتژیک و وسعت خود، نقش کلیدی در توسعه برنامه فضایی بلندمدت ایران ایفا خواهد کرد.
چابهار، ایران را هاب منطقه میکند
رئیس سازمان فضایی ایران اعلام کرده است که پرتابگرهای سوخت جامد از خانواده قائم و همچنین پرتابگرهای ترکیبی سوخت مایع و جامد مانند ذوالجناح و قاصد، پرتابهای آزمایشی خود را از این پایگاه انجام خواهند داد. هر یک از این پرتابگرها مزایای خاص خود را دارند. پرتابگرهای سوخت جامد (خانواده قائم)؛ به دلیل سادگی در طراحی، نگهداری آسان و قابلیت آمادهسازی سریع برای پرتاب شناخته میشوند. سوخت جامد امکان ذخیرهسازی طولانیمدت را فراهم کرده و پاسخدهی سریعتری در پرتاب ارائه میدهد. اما پرتابگرهای ترکیبی سوخت مایع و جامد (ذوالجناح و قاصد) ترکیبی از مزایای هر دو نوع سوخت را ارائه میدهند. سوخت جامد در مرحله ابتدایی نیروی رانش سریع ایجاد میکند و سوخت مایع در مراحل بعدی امکان کنترل دقیقتر و تنظیم رانش را فراهم میآورد. این ترکیب موجب افزایش انعطافپذیری، دقت و برد عملیاتی پرتابگر میشود.با تکمیل پایگاه فضایی چابهار و انجام پرتابهای آزمایشی، ایران گام بزرگی در راستای بومیسازی و توسعه ظرفیتهای فضایی خود برخواهد داشت. این پایگاه در کنار ایستگاههای کنترل ماهواره، نقشی بیبدیل در آینده صنعت فضایی کشور ایفا خواهد کرد و ایران را به هاب (مرکز) منطقه تبدیل میکند.
انتهای خبر/